Dojo-reglement

Het woord Dojo betekent: de plaats waar je "Do", de ontwikkelingsweg, bewandelt. Het bewandelen van die Weg vraagt om geconcentreerde aandacht. Een aandachtige en respectvolle houding is zeer belangrijk in de Oosterse krijgskunsten:

Respect en waardering betonen aan je leraren, die jou de gelegenheid bieden om te leren en je te ontwikkelen.
Respectvol omgaan met je omgeving, de plaats die je daartoe de gelegenheid biedt.
Respectvol omgaan met je medebeoefenaars, omdat zij jou de gelegenheid tot leren, ervaren en ontwikkelen bieden.
Respectvol omgaan met jezelf.

Daarom zijn er een aantal regels die bedoeld zijn om een veilige omgeving te creëren en om een optimale omgeving te scheppen om de waarden, zoals aangegeven in de Dojokun, tot ontwikkeling en ontplooiing te brengen.

Wij verwachten van al onze leerlingen dat zij zich aan het dojo-reglement houden en karate-do beoefenen volgens de Zeven Waarden van Bushido (d.w.z. de weg van de krijger, te weten: rechtvaardigheid, moed, welwillendheid, respect, eerlijkheid, eer en toewijding). Elke leerling heeft hierbij een voorbeeldfunctie voor zijn of haar medeleerlingen.

Algemene gedragscode

De toegangsdeur van de gymzaal is 15 minuten voor aanvang van de les open. Kom dus niet te vroeg want dan sta je buiten voor een gesloten deur. Kom in ieder geval op tijd zodat bij aanvang van de les iedereen aanwezig is.
Zet mobile telefoon tijdens de les uit. Deze regel geldt tegenwoordig op heel veel plekken en spreekt voor zich. Ook voor ouders tijdens proef- en kijklessen alsmede examens geldt hetzelfde.
De school is niet verantwoordelijk voor diefstallen. Diefstallen of vandalisme door leerlingen in de school betekenen definitieve uitsluiting van de leerling in kwestie.
Op de mat zal discipline gehandhaafd worden en zal elke leerling steeds de leraar en andere leerlingen met respect aanspreken en behandelen. In de dojo ben je behulpzaam naar elkaar.
De leerlingen doen alles om het imago van het karate-do én Karateschool Chōwa hoog te houden, zowel tijdens lessen en activiteiten van de school als er buiten.
Karatetechnieken mogen enkel gebruikt worden als (zelf)verdediging en niet om anderen opzettelijk pijn te doen. Karate mag enkel buiten de dojo gebruikt worden als er in geval van wettelijke (zelf-)verdediging geen andere mogelijkheid is. Wie zich hier niet aan houdt, wordt verzocht om de school definitief te verlaten.
Het doel van de lessen is zowel lichaam als geest te verbeteren.
Elke leerling laat de dojo en de kleedkamer steeds in ordelijke staat achter.
Gezamenlijk dragen we zorg voor de dojo en de omliggende ruimtes en omgeving.

Toeschouwers

Incidenteel biedt de karateschool toeschouwers de mogelijkheid om in de gymzaal de les te volgen op voorwaarde dat zij dit in stilte doen en de les op geen enkele manier verstoren. De data waarop dit mogelijk is worden door de karateschool tijdig gecommuniceerd.
Ouders mogen tijdens de eerste proefles van hun zoon/dochter meekijken.
Toeschouwers kunnen de dojo betreden via de kleedkamers. Hierbij is het de bedoeling dat mannelijke toeschouwers via de herenkleedkamer binnenkomen en vrouwelijke toeschouwers via de dameskleedkamer.
Elke toeschouwer in de dojo aanvaardt het dojo-reglement en leeft dit na.

Kinderen

Voor de veiligheid van de leerlingen gelieve de kinderen IN de kleedkamer of dojo af te zetten en weer op te halen.
Ouders dienen hun kinderen op tijd af te halen. Indien ouders in geval van overmacht hun kinderen niet tijdig kunnen ophalen, dienen ze de karateleraar tijdig te verwittigen.

Persoonlijk verzorging, hygiëne en veiligheid

Vóór je op de mat komt, zorg je ervoor dat je lichaam (inclusief haar en nagels) gewassen is en dat je tanden gepoetst zijn om onaangename lichaamsgeuren te vermijden. Wie wil, kan voor en/of na de lessen een douche nemen in de kleedkamers.
Je zorgt ervoor dat je tijdens de les kortgeknipte en zuivere nagels van zowel handen als voeten hebt. Dit is nodig om tijdens de lessen verwondingen te voorkomen.
Het is verboden om te eten en te drinken in de dojo (dit geldt ook voor kauwgom).
Het is verboden om sieraden (horloges, ringen, kettingen, vriendschapsbandjes, piercings, etc.) of scherpe voorwerpen te dragen op de mat. Linten en andere versieringen zoals diademen, metalen haarclips en spelden zijn eveneens verboden. Sieraden die je niet kan af- of uitdoen, moet je aftapen (deze tape wordt niet door de school ter beschikking gesteld).
Lang haar dat in je gezicht kan hangen moet in een staart gebonden worden. Dit mag om veiligheidsredenen enkel met een haarelastiekje gedaan worden. Je haar moet schoon zijn en de lengte van je haar mag geen gevaar opleveren.
Breng steeds de leraar vóór de les op de hoogte van eventuele verwondingen of lichamelijke problemen die je hebt. Breng ook je oefenpartner hiervan op de hoogte.
Als je tijdens een les op de mat een verwonding oploopt, moet deze onmiddellijk worden verzorgd. De school stelt hiervoor steeds een EHBO-set (inclusief cold packs) ter beschikking tijdens de lessen.
Het wordt afgeraden om minder dan twee uur vóór de start van de lessen nog te eten.
Loop nooit met schoenen aan op de mat. Dit kan de mat bevuilen en/of onherstelbaar beschadigen.
Wie op blote voeten loopt en daarna de mat betreedt, bevuilt de mat. Loop dus niet op blote voeten vóór je de mat betreedt. Indien je tijdens de les de mat verlaat met de intentie om nog terug op de mat te komen, loop je dus ook niet op blote voeten maar draag je slippers of schoenen (zeker in het geval van toiletbezoek).
Het dragen van een bril, lenzen of een beugel tijdens de lessen wordt op eigen risico toegestaan.
Ga steeds vóór de les naar het toilet.

Basiskleding

Na de proeflessen draag je ze snel mogelijk de juiste kleding. Je draagt een wit karatepak zonder versiering of emblemen. Uitzonderingen vormen het logo van de karateschool, dat op de linker borstzijde van het jasje mag worden gedragen, en het Dento Shito-ryu embleem, dat mag worden gedragen op de linker bovenarmzijde van het jasje.
De band (obi) moet zo lang zijn dat aan beide zijden van de knoop ongeveer 15 cm overblijft. De kleur van de band die gedragen wordt geeft de huidige karategraad van de leerling aan.
Was en strijk je karatepak regelmatig. Zorg ervoor dat je steeds met een schoon karatepak op de mat komt.
Je band (obi) is steeds correct geknoopt en je draagt hem op de juiste manier.
Vrouwelijke leerlingen moeten een effen wit T-shirt onder hun karatejas dragen. Mannelijke leerlingen dragen in principe geen hemd of T-shirt onder hun karatejas.
De karatejas moet, als hij met de band rond het middel is vastgeknoopt, minimaal de heupen bedekken en mag echter niet meer dan 3/4de deel van het dijbeen bedekken.
De mouwen van de karatejas mogen niet op de handen komen en moeten minstens de helft van de onderarm bedekken.
De pijpen van de karatebroek moeten ten minste 2/3 deel van het scheenbeen bedekken en mogen niet lager komen dan het enkelgewricht.
Conform de traditionele waarden van het karate-do is het dragen van een (sport)hoofddoek niet toegestaan.
Het dragen van schoenen of kousen op de mat is verboden.
Vóór het betreden van de mat zorgt elke leerling ervoor dat zijn of haar karatepak volledig in orde is.
Het omkleden vóór en na de lessen gebeurt steeds in de kleedkamers. Kleding en waardevolle zaken mogen in een sporttas in de dojo geplaatst worden.

Beschermende uitrusting

Karateka's kunnen tijdens het vrij vechten het best handbeschermers en een bitje dragen.
Andere beschermers zoals scheenbeschermers, voetjes, borstbeschermer en een tok zijn toegestaan.
Ondanks het dragen van beschermende uitrusting is het ontstaan van blessures niet uitgesloten en iedere leerling is zich hiervan ook bewust en traint volledig op eigen risico.
Blessures ontstaan tijdens een karatetraining kunnen nooit verhaald worden op de school, de leraar of op een medeleerling.
Je zorgt ervoor dat niet alleen je lichaam en je kleding maar ook je beschermende uitrusting schoon is vóór je op de mat komt.

Tijdens de les

Indien de leraar nog niet aanwezig is begin je zelf alvast met de warming-up
Bij aanvang van de les verzamelen alle leerlingen zich op de mat. De les begint zodra de leraar de aanwezige leerlingen oproept om zich op te lijnen voor het groetceremonie. Neem bij het groetceremonie, indien je lager gegradueerd bent dan de ander, aan zijn/haar linkerzijde plaats.
De les wordt geopend en afgesloten door middel van een groetceremonie. Dit ceremonie wordt zittend op de knieën gedaan en iedereen wordt geacht hieraan deel te nemen (behalve bij een knieblessure waardoor zitten op de knieën niet mogelijk is). Het groetceremonie heeft geen religieuze achtergrond maar is een onderdeel van de Budotraditie.
Mocht je van tevoren weten dat je niet naar een les kunt komen, laat dit dan weten aan de leraar. De leraar plant de lessen gericht op de komende examens, daarbij rekening houdend met het niveau van de leerlingen die op de les verwacht worden.
Probeer elke les op tijd te komen. Als je te laat komt, dan loop je zeker niet zomaar de mat op. Je gaat naast de rand van de mat in seiza zitten met je gezicht naar de shomen-zijde en je wacht tot de leraar je toestemming geeft om de mat te betreden. Nadat de leraar je toestemming heeft gegeven, groet je rechtstaand (ritsu-rei) met het gezicht naar de Shomen en betreed je de mat. De leraar kan je een oefening opleggen zoals push-ups. Deze oefening dient niet beschouwd te worden als straf maar wel als compensatie voor de reeds gemiste les en/of opwarming.
Wie niet tot het einde van de les kan blijven, verwittigt de leraar vóór het begin van de les (incidenteel wordt dit toegestaan).
Terwijl de leraar technieken uitlegt en/of demonstreert kijken en luisteren de leerlingen aandachtig en zwijgen ze. Vragen stellen kan altijd achteraf. Als je tijdens de uitleg iets wilt vragen, steek je je hand op om de leraar te laten weten dat je een vraag hebt. Je stelt je vraag pas als de leraar jou daarvoor de gelegenheid geeft. Probeer geen technieken uit die je niet krijgt aangereikt door de leraar.
Budo is een (zelf)verdedigingsdiscipline, maar ook een kunst. Probeer daarom de aangereikte technieken met een gevoel voor schoonheid uit te voeren. De effectiviteit van deze technieken zal hierdoor ook toenemen.
Tijdens de les of het examen is het, om veiligheidsredenen, verboden de mat te verlaten en/of te betreden zonder toestemming van de leraar. Als je naar het toilet moet of geblesseerd bent, vertel je dit aan de leraar.
Tijdens de les is het verboden te spreken over andere zaken dan de gegeven oefeningen en zelfs dan nog op gedempte toon en dient er niet meer gepraat te worden dan strikt noodzakelijk is. Leerlingen mogen in de dojo nooit roepen behalve bij een kiai.
Als je tijdens het luisteren naar de instructies van de leraar wilt gaan zitten, dan doe je dat altijd met een rechte rug en nooit hangend of half liggend op de mat. Hierbij zorg je ervoor dat je voeten zich dicht bij je lichaam bevinden (d.w.z. in seiza of in kleermakerszit), zodat de leraar niet over je benen kan vallen of erop kan stappen. Om dezelfde reden ga je ook nooit liggen op de mat.
Wanneer je samen met je partner oefent, is het van belang dat de aanvaller (tori) de aanval op de juiste manier inzet. Gebeurt dit niet, dan kan de verdediger (uke) de techniek niet goed oefenen. Ook kan dit gevaarlijk zijn, zowel voor uke als voor tori. Overleg dus steeds met je partner. Spreek af om de eerste keren dat je een techniek oefent, extra voorzichtig te zijn en, indien nodig, wat trager aan te vallen. Voer daarna de snelheid en de intensiteit op. Voor sommige technieken en zeker voor de hogere graden is het van belang dat tori de aanval echt doorzet zodat uke gebruik kan maken van de kracht en de snelheid van tori.
Bij het toepassen van technieken uit het karate kunnen de gevolgen zeer ernstig zijn. Veel technieken kunnen bijvoorbeeld tot kneuzingen leiden. Wanneer iemand met zijn of haar vlakke hand minstens tweemaal afklopt, betekent dit dat deze leerling pijn voelt. Dit noemt men "afkloppen”. De oefening wordt dan onmiddellijk beëindigd. Wie ervoor kiest om zich hier niet aan te houden, oefent niet volgens de Bushido-waarden en het reglement van karateschool Chōwa en kan bijgevolg verzocht worden om de school definitief te verlaten.
Respecteer altijd je oefenpartner en tracht ten allen tijde blessures bij hem of haar te voorkomen. Hou rekening met zijn of haar niveau en lichamelijke toestand (leeftijd, conditie, bepaalde lichamelijke beperkingen, oude blessures, etc.). Ook dit is Bushido (de weg van de krijger).
Bij het beoefenen van een vechtkunst als sport zal het nooit om een echt gevecht gaan. Ten behoeve van een veilige beoefening worden de technieken niet 'full contact' doorgezet en de effecten ervan deels gesimuleerd. Wanneer een Karateka bijvoorbeeld tijdens een oefening zijn of haar oefenpartner met de knie in het kruis raakt, doet deze Karateka dit nooit voluit. De partner suggereert in plaats daarvan wel het effect door dubbel te slaan waardoor uke de rest van de techniek correct kan uitvoeren.
Loop tijdens de trainingen nooit tussen oefenende karateka’s door, maar loop steeds achterlangs.
Ga respectvol om met al het materiaal dat de school ter beschikking stelt om te trainen: stoot- en trapkussen, oefenwapens, bokszak etc. Ga niet op de kussens zitten. Gooi of sleep de kussens niet. Karateka's helpen mee om na de les het gebruikte materiaal op te ruimen.

Ongeschreven regels

Naast het bovengenoemde dojo-reglement bestaan er ook enorm veel ongeschreven regels. Deze zijn nergens beschreven maar wel degelijk aanwezig in de budogemeenschap. Zeker als je trainingsstages gaat volgen of een bezoek brengt aan een dojo in Japan zal je deze ongeschreven regels tegenkomen. Ook binnen karateschool Chōwa zul je er zeker een aantal terug zien. Tijdens de training zal het zeker voorkomen dat je wel eens gecorrigeerd wordt op onderstaande regels.

Deze regels gaan vaak over gedragingen ten opzichte van elkaar, ten opzichte van de leraar en horen bij het Oosterse gedachtengoed.

Hieronder leg ik een aantal van de ongeschreven regels uit. Bedenk dat deze regels maar een greep uit de handje-volle
ongeschreven regels zijn.

Laat hoger gegradueerde karateka voorgaan als ze ook op het punt staan de dojo in of uit te gaan.
In de dojo mogen de lager gegradueerden elkaar niet corrigeren, laat staan dat een lager gegradueerde een hoger gegradueerde op zijn fouten wijst. Het is te allen tijde de taak van de leraar om te corrigeren en niet de taak van de leerling. Een uitzondering op deze ongeschreven regel vormen de hoogst gegradueerden in de dojo. Zij mogen, met toestemming van de leraar, op een subtiele wijze anderen in de dojo corrigeren.
Spreek de leraar altijd op een correcte wijze aan. De juiste wijze om een leraar in de dojo aan te spreken is met de titel Sensei. Als je ooit op een stage komt en je krijgt daar les van een meester dan is de aanspreektitel, zowel in de dojo als ook daarbuiten, Sensei of Meester.
Heb je een instructie van je Sensei of Sempai (assistent) begrepen bevestig dit dan met het woord "Hai" (Japans voor "ja") of een kleine buiging.
De wil van de leraar is wet. Hij is namelijk de enige in de dojo die de weg die jij op dit moment aan het bewandelen bent helemaal heeft afgelegd (althans het gedeelte van de weg waar zijn leerlingen lopen). Hij weet wat de gevaarlijke stukken zijn en hij weet als enige wat belangrijk is om het afleggen van de weg tot een goed succes te brengen.
Discussieer niet tijdens de les, maar voer de opgedragen oefeningen uit.
Groet tenminste op het moment dat je met iemand gaat trainen en op het moment dat je weer uit elkaar gaat onder het zeggen van ‘Onegai shimasu’ aan het begin en ‘Arigato gozaimashita’ aan het einde.
Wanneer je jouw trainingspartner ongelukkig raakt is dat in de eerste plaats jouw schuld, biedt daarom je excuses aan en draag er zorg voor dat het de ander weer goed gaat.
Een leraar besteedt veel van zijn energie aan zijn leerlingen. Het is dan ook fatsoenlijk om daar dankbaar voor te zijn. Deze dankbaarheid toon je door steeds je uiterste best te doen.
Hoe groter jouw inzet hoe meer de leraar er voor jou zal zijn. Het is niet zo dat jij de aandacht van de leraar kan opeisen alleen maar omdat jij bijvoorbeeld lesgeld betaalt.
Nederigheid en bescheidenheid zijn belangrijke waarden waar een leerling naar moet streven. Veel Westerlingen vinden deze waarden niet zo positief aangezien zij een ander beeld bij deze woorden hebben, namelijk het beeld van minderwaardigheid. Dat is absoluut een verkeerd beeld van deze begrippen.
Als een medeleerling jou ergens mee helpt bedank hem dan ook. Dit kan met de woorden "arigato gozaimashita" (hartelijk dank).
Als de leraar of een hoog gegradueerde jou ergens in corrigeert kijk hem dan ook aan en geef aan of je het begrepen hebt.
Stel niet teveel vragen, je kan karate pas echt leren door het te doen.
Schep niet op over datgene waar je goed in bent (Iedereen weet dit toch wel).
Als je verliest word dan niet boos. Verliezen of winnen is in karate niet belangrijk.
Respect is het belangrijkste begrip dat in een dojo nagestreefd wordt. Laat dus geen disrespectvol gedrag zien, ook niet op een non-verbale manier.
Als je van iemand iets krijgt bedank hem dan.
In de dojo is geen plaats voor mensen die alleen maar met zichzelf bezig zijn.
Vraag niet om complimenten.
Train ook thuis.
Karate is vaak herhalen van stof die je al vaker hebt gehad. Klaag daar niet over maar doe gewoon mee want je bereikt alleen maar iets door het vaker te doen.
Als je les krijgt van een assistent van de leraar ga hem dan niet uitproberen. De regels (geschreven en ongeschreven) zijn ook dan van toepassing.
Heb respect voor de spullen van andere mensen.
Begroet elke leraar, ook een leraar van een andere gevechtskunst.
Lach iemand niet uit als hij een fout maakt.
Het is verboden om consumpties te nuttigen in de dojo (tenzij de sensei daar toestemming voor heeft gegeven).
Als een leraar of hoger gegradueerde je iets vraagt doe dat dan gewoon. Een leraar vraagt niet zomaar iets aan jou, hij heeft daar een goede reden voor.
Als de leraar in de dojo iets aan het uitleggen is ben dan stil en luister goed naar wat hij te zeggen heeft en observeer heel goed hoe bepaalde oefeningen uitgevoerd moeten worden. De leraar heeft tot taak jou te ondersteunen en te begeleiden (hij moet jou dus karate leren) maar jij hebt tot taak steeds opnieuw je uiterste best te doen.
Heb je een instructie van je Sensei of Sempai begrepen bevestig dit dan met het woord "Hai" of een kleine buiging.
Als de leraar met iemand anders in gesprek is onderbreek hem niet op een brutale manier maar vraag netjes of je even mag storen. De leraar geeft dan wel aan of dit kan of niet.

Na het lezen van dit alles kun je tot de conclusie komen dat de regels uit het dojo-reglement en de ongeschreven regels vooral te maken hebben met fatsoensnormen. Dat is voor een groot deel ook zo. In een dojo zijn zaken als beleefdheid, respect en een juiste houding heel erg belangrijk!

Als iedereen zich aan bovenstaande afspraken houdt, is het prettig vertoeven in de dojo en zullen de lessen vlot en aangenaam verlopen!